THƠ VŨ TỪ SƠN, LỜI BÌNH: ĐẶNG VĂN SINH

 TỪ TRÁI:

VŨ TỪ SƠN & DUY PHI

TRONG RỪNG LỘC NINH, BÌNH PHƯỚC - 2011

   THƠ VŨ TỪ SƠN  

LỜI BÌNH: ĐẶNG VĂN SINH

VŨ TỪ SƠN 

 Sinh: 1949. Quê: Minh Đức, Từ Sơn, Bắc Ninh. Hiện sống và viết tại Thành phố Bắc Giang. Hội viên: Hội Văn học Nghệ thuật Bắc Giang. Tác phẩm chính - Thơ:  Một chặng đường (2006), Hương sắc thiên nhiên (2007), Gửi gió (2008)…

  

  Ta về tìm lại- Vũ Từ Sơn, chùm 11 bài trong tập thơ tứ tuyệt Phận đèn (9 tác giả).

HỎI DÒNG

THƯƠNG

Thương em vượt cạn mấy lần

“Đang đông buổi chợ” tảo tần nắng sương

Trời làm “lũ quét” dòng Thương

Nửa đau ra biển, nửa buồn ngược đâu…

TA VỀ TÌM LẠI

Be sành đựng rượu quán con

Bờ tre xõa tóc ru mòn võng đay

Mùng tơi tím ngắt bàn tay…

Ta về tìm lại cay cay mắt mình.

GỬI GIÓ

Ta gửi gió bài thơ tình chưa cũ

Người yêu thơ giờ bặt lối nơi nào?

Ta gửi gió lời đóa quỳnh héo rũ

Phía trời xa có thấu động cành dao?

KHÁT

Mây lang thang khát chân trời

Gió lang thang khát rong chơi nổi chìm

Lạc bầy chim khát cánh chim

Tôi lang thang khát đi tìm bóng tôi…

THIẾU

Thiếu tiền thì vay

Thiếu danh ta trổ tài

Thiếu quyền ta tu chí

Thiếu vợ đời trắng tay… 

 HOA GẠO

THÁNG BA

Ngủ dưới gốc gạo trước thềm

Chõng tre ngon giấc bặt quên việc đời

Sông nhà nào biết đầy vơi

Sáng ra hoa lửa đỏ trời tháng ba…

KHÔNG ĐỀ

Em là cửa chính ngôi nhà

Con là cửa sổ trổ ra vườn ngoài

Bốn mùa hoa quả đằm sai

Sải chiều tiếp bạn mấy chai rượu làng.

 

ĐÊM SA PA

Gió cõng tiếng cồng lên đỉnh núi

Trăng gùi câu hát tới bản bên

Anh thả tiếng khèn vang rừng vắng

Buông sợi chỉ hồng đến với em.

THÁC DẢI YẾM*

Đương thì trời đất thoả lòng nhau…

Dải yếm bỏ quên, trải dãi dầu

Để lại trần gian nguồn vô tận

Ai người nhân thế rõ nông sâu?!

                                  Mộc Châu, 29- 4- 2011

---

*Thác Dải Yếm thuộc Mộc Châu, Sơn La.

GỬI VỢ

           Cho Hoà

Em nhé! Khôn thiêng về ăn Tết

Với lũ con thơ với mẹ già

Nén nhang anh thắp vòng tha thiết

Mới đấy mà em đã vội xa!

MƯA XUÂN PHỐ THẮNG

Mưa lã chã xập xoè rẻ quạt

Tiết xuân rớt lạnh khách đi đường

Phía em đợi tím màu hoa ngày trước

Tiếng chim reo chợt ấm một mùi hương.  

 

LỜI BÌNH: ĐẶNG VĂN SINH

VŨ TỪ SƠN

TA VỀ TÌM LẠI

Với Vũ Từ Sơn, thơ là những dòng cảm xúc của một hình thái tâm thức mất cân bằng. Trạng thái nghiêng lệch ấy đổ bóng vào thơ tạo nên những cung bậc tình cảm khác nhau như bảng hòa sắc tự nhiên thiên về gam lạnh.

Những bài: "Hỏi dòng Thương", "Ta về tìm lại", "Khát" và "Gửi vợ" có thể xem là tứ tuyệt điển hình của tác giả. Cả bốn bài đều có kiểu lập ý, lập tứ và kỹ năng diễn đạt cùng một phong cách, cùng tiệm cận một hệ quy chiếu. Đó là nỗi đắng cay của sự mất mát. Nỗi đau riêng được ký gửi vào thơ, chuyển thành hình tượng tâm trạng, đồng thời khái quát được cả nỗi đau nhân thế. Những câu: "Đang đông buổi chợ tảo tần nắng sương/ (...) Nửa đau ra biển, nửa buồn ngược đâu...", "Be sành đựng rượu quán con/ Bờ tre xõa tóc ru mòn võng đay", và, "Lạc bầy chim khát cánh chim/ Tôi lang thang khát đi tìm bóng tôi..." đều là những dạng thức diễn tả tâm trạng. Đó không chỉ là một kiểu tâm trạng phiếm định trong mặt phẳng lệch, mà còn là những dòng  thi cảm thổn thức, một mảnh hoài niệm, phiêu diêu trong ký ức thời gian.

Tứ tuyệt Vũ Từ sơn luôn thấp thoáng một hình ảnh "em", cho dù đấy là một dòng Thương trời làm "lũ quét", "một "Bờ tre xõa tóc ru mòn võng đay", một tiếng cồng đêm Sa Pa, hay khi thắp nén nhang gọi hồn người vợ yểu mệnh về nhà ăn tết. Phải chăng, từ nỗi niềm riêng ấy, đã hình thành  dạng bối cảnh thơ, nhất là lục bát tứ tuyệt, luôn bảng lảng một tinh thần hoài niệm, hướng về không gian làng quê quan họ vùng Kinh Bắc ngày xưa. Những hình ảnh liên tưởng "be sành đựng rượu quán con", "mùng tơi tím ngắt", "chõng tre ngon giấc", "dải yếm bỏ quên"... làm không ít tâm trạng người đọc bâng khuâng. 

THÁC DẢI YẾM

MỘC CHÂU - SƠN LA 

Khác với Tô Hoàn, Tân Quảng và Duy Phi, tứ tuyệt Vũ Từ Sơn không nặng về suy tưởng, ít triết lý mà chủ yếu là những dòng tự vấn về thân phận con người . Những thân phận đơn lẻ, nhỏ bé, được diễn tả như những lời tâm sự với chính mình. Thơ  anh không tuyên ngôn chủ nghĩa, không ồn ào trường phái, mà cứ lặng lẽ như mạch ngầm chảy trong lòng đất, rồi đến một lúc hình thành dòng suối mát, hòa với nguồn lớn, đổ vào đại dương thi ca một cách khiêm nhường. Những câu: "Trời làm 'lũ quét' dòng Thương/ Nửa đau ra biển, nửa buồn ngược đâu...", "Be sành đựng rượu quán con/ Bờ tre xõa tóc ru mòn võng đay", "Sông nhà nào biết đầy vơi"/ Sáng ra hoa lửa đỏ trời tháng ba...", "Nén nhang anh thắp vòng thao thiết/ Mới đấy mà em đã vội xa..." có thể xem như những mảnh vỡ tâm hồn được hàn gắn lại sau khi con người được tái sinh qua lửa, nước và ống đồng theo cách nói của truyện cổ tích dân gian Nga.

Có thể nói, tứ tuyệt Vũ Từ Sơn là tứ tuyệt tâm trạng. Hình ảnh trong thơ anh cũng là hình ảnh tâm trạng, một tâm trạng đã đi gần hết vòng tuần hoàn mà tạo hóa bắt thân phận nhà thơ phải vất vả vượt qua trên hành trình đi về "cõi vô cùng". Hình như hiểu được cái "đạo" của thi ca nên tác giả vẫn nhẫn nại gánh số phận trên vai, lầm lũi vượt dốc thời gian...

-----

* In trong Tạp chí Sông Thương, Tháng 5/ 2012