HÀN MẶC TỬ- MỘT TRĂM NĂM SINH...

HÀN MẶC TỬ

Nhân Kỷ niệm 100 năm sinh

nhà thơ Hàn Mặc Tử (1912- 2012)

Kỳ lạ, năm Nhâm Tý- 1912, nước ta ra đời hai nhà văn lớn, nhiều tác giả đánh giá là thiên tài: Hàn Mặc Tử và Vũ Trọng Phụng. Vũ Trọng Phụng mất 13/ 10/ 1939; Hàn Mặc Tử mất 11/ 11/ 1940. Hàn Mặc Tử và Vũ Trọng Phụng đều để lại nhiều tuyệt tác, khó vượt...   

HÀN MẶC TỬ

viết:

“Tôi làm thơ? - Nghĩa là tôi nhấn một cung đàn, bấm một đường tơ, rung rinh một làn ánh sáng… Tôi làm thơ? - Nghĩa là tôi yếu đuối quá. Tôi bị cám dỗ. Tôi phản lại tất cả những gì của lòng tôi, máu tôi, hồn tôi đều hết sức giữ bí mật...  Tôi đã sống mãnh liệt và đầy đủ. Sống bằng tim, bằng phổi, bằng máu, bằng lệ, bằng hồn. Tôi đã phát triển hết cả cảm giác của Tình yêu. Tôi đã vui, buồn, giận, hờn đến gần đứt sự sống”.

PHAN BỘI CHÂU

khen thơ HMT:

“Từ về nước đến nay, được xem nhiều thơ văn quốc âm song chưa được bài nào hay đến thế. Hồng nam nhạn bắc, ước ao có ngày gặp gỡ bắt tay cười to một tiếng cho thỏa hồn thơ đó”.

CHẾ LAN VIÊN

viết về HMT, sau khi thi sĩ qua đời: :

"Trước không có ai, sau không có ai, Hàn Mặc Tử như một ngôi sao chổi xoẹt qua bầu trời Việt Nam với cái đuôi chói lòa rực rỡ của mình"

"Tôi xin hứa hẹn với các người rằng, mai sau, những cái tầm thường, mực thước kia sẽ biến tan đi, và còn lại của cái thời kỳ này, chút gì đáng kể đó là Hàn Mạc Tử."

“Trước sau HMT vẫn là lãng mạn, dùng nhiều yếu tố hiện thực, dùng nhiều yếu tố siêu thực: đó cũng là điều trước đây cha ông đã dùng. Nhưng chưa có ai dùng đậm đặc như anh, dù đó là Lê Thánh Tông ở Di Thảo, Nguyễn Dữ ở Truyền Kỳ Mạn Lục, Nguyễn Du ở Văn Chiêu Hồn hay lúc tả Đạm Tiên...”.

TRẦN ĐĂNG KHOA:

"Hàn Mặc Tử có khoảng bảy bài hay, trong đó có bốn bài đạt đến độ toàn bích. Còn lại là những câu thơ thiên tài. Những câu thơ này, phi Hàn Mặc Tử, không ai có thể viết nổi. Tiếc là những câu thơ ấy lại nằm trong những bài thơ còn rất nhiều xộc xệch..."

CHU VĂN SƠN

Những bài học sáng tạo từ HMT:

“HMT không làm thơ mà sống thơ. Sống như Hàn là một trải nghiệm bất đắc dĩ, trải nghiệm ngang trái để có một thứ thơ của máu. Mỗi lời thơ Hàn như một lời tuyệt mệnh, như một lời nguyện cuối về sự sống của mình và sự sống của đời. Hàn đã chết cho và chết trong mỗi câu thơ của mình...   Đào sâu vào nỗi cô đơn bản thể là khát khao mà cũng là lưu đày của HMT khi mang thân phận thơ đầy bất hạnh này. Nhưng, đó lại là một phần quan trọng làm nên cái mệnh giá của thơ Hàn”. 

ĐÂY THÔN VĨ DẠ

Sao anh không về chơi thôn Vỹ?

Nhìn nắng hàng cau, nắng mới lên,

Vườn ai mướt quá xanh như ngọc

Lá trúc che ngang mặt chữ điền.

Gió theo lối gió, mây đường mây

Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay...

Thuyền ai đậu bến sông trăng đó,

Có chở trăng về kịp tối nay?

Mơ khách đường xa, khách đường xa,

Áo em trắng quá nhìn không ra...

Ở đây sương khói mờ nhân ảnh,

Ai biết tình ai có đậm đà?

MÙA XUÂN CHÍN

Trong làn nắng ửng khói mơ tan
Đôi mái nhà tranh lấm tấm vàng
Sột soạt gió trêu tà áo biếc
Trên giàn thiên lý - Bóng xuân sang.

Sóng cỏ xanh tươi gợn tới trời
Bao cô thôn nữ hát trên đồi:
-Ngày mai trong đám xuân xanh ấy
Có kẻ theo chồng bỏ cuộc chơi

Tiếng ca vắt vẻo lưng chừng núi
Hổn hển như lời của nước mây
Thầm thĩ với ai ngồi dưới trúc
Nghe ra ý vị và thơ ngây

Khách xa, gặp lúc mùa xuân chín
Lòng trí bâng khuâng sực nhớ làng:
-"Chị ấy năm nay còn gánh thóc
Dọc bờ sông trắng nắng chang chang?"

 ĐÊM KHÔNG NGỦ

Non sông bốn mặt ngủ mơ màng
Thức chỉ mình ta dạ chẳng an
Bóng nguyệt leo song sờ sẫm gối
Gió thu lọt cửa cọ mài chăn
Khóc giùm nhân thế hoa rơi lệ
Buồn giúp công danh dế dạo đàn
Trổi dậy nôm na vài điệu cũ
Năm canh tâm sự vẫn chưa tàn.

-----

* Có trích  bài của Chế Lan Viên, Chu Văn Sơn/ T/c Thơ số 9- 2012