NT NGUYỄN KHÔI
Rút từ
SƠN LA KÝ SỰ-
NGUYỄN KHÔI
Bài 29:
CÂY MẮC CHAI
Ở Tây Nguyên,
bên Lào có cây Kơnia đặc thù, đã đi vào lời ca tiếng hát, như một biểu tượng
của quê hương xứ sở… thì ở vùng Yên Châu - Mường La (Sơn La) có cây Mắc Chai,
mà hầu như khắp nước Việt Nam này không đầu có? Đó là một loại cây thuộc họ nhà
Muỗm - Xoài, nhưng cao to vượt tầm: Cao vài ba chục mét, gốc hai ba người ôm
không xuể, đặc biệt là tán tròn như một quả cầu xanh (lá nhỏ như lá cây Quéo),
thường là cao vượt lên trên mọi cây cổ thụ khác, nên trên đường đi Quốc lộ 6 hay
bề Bản, từ xa hàng cây số, ta đã trông thấy cái tán quả cầu xanh Mắc Chai in
lừng lững trên nền trời xanh cùng bóng núi tím thẫm cao vời vợi như đang chờ
đón đợi ta về…
Ở cây Mắc Chai như một điềm nghịch lý
của tạo hóa: Cây thì cao to vật vã nhưng quả thì lại bé như quả trứng gà (có
khác gì một bà mẹ to béo đẫy đà hết cỡ lại đẻ ra một chú bé tí hon?) - Quả Mắc
Chai bé, hạt to chiếm tới 4/5 thể tích quả (thật là vô duyên, ăn chẳng bỏ)
nhưng bù lại: Khi quả chín, chỉ một làn gió là nghe tiếng “lộp bộp”, một loạt
quả tự rụng, ta nhặt lên bóp vân vê (như trước khi ăn quả vú sữa Miền Nam) rồi
cắn đủ có một lỗ, rồi hút lấy nước cùi (bột vàng óng) thì ôi thôi rồi: Thơm
ngon vượt cả nước quả xoài đóng hộp ở sân bay Mun Bai (bên Ấn Độ) mà Nguyễn
Khôi tôi có lần Transis (ghé qua) được thưởng thức thơm mát đến lịm người dưới
cái nắng 45oc cùng những người dân bản địa da đen như bồ hóng.
Thời chiến tranh, ai từ Thuận Châu về
thị xã, lên tới đỉnh đèo Sơn La, dựng xe đạp vào gốc Mắc Chai, trải tấm Nylông,
giở cơm nắm ra ăn, tu một hơi nước bi đông rồi ngả lưng đánh giấc. Vòm cây Mắc
Chai như một cái lọng xanh vừa che mát, vừa che kín mắt bọn giặc trời… thế là
cứ yên chí nằm nghe chim hót, lũ sóc chuyền cành kiếm quả rồi ngủ thiếp đi lúc
nào không biết nữa… và cây Mắc Chai như Mẹ hiền che chở ru cho ta một giấc ngủ
bình yên để rồi (lấy sức) lại lên đường ra trận…
Cây Mắc Chai như ai
đứng đợi
Đón ta về ngọt lịm
giấc trưa.
ẢNH NGUYỄN KHÔI
TẠI ANH & PHÁP
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét